LUDWIG VAN BEETHOVEN - The Spirit of Turtle
←
→
Page content transcription
If your browser does not render page correctly, please read the page content below
LUDWIG VAN BEETHOVEN
Complete Works for Piano Trio vol. 5
Van Baerle Trio
Residentie Orkest The Hague
Jan Willem de Vriend conductor
1LUDWIG VAN BEETHOVEN Complete Works for Piano Trio vol. 5 Van Baerle Trio Residentie Orkest The Hague Jan Willem de Vriend conductor
LUDWIG VAN BEETHOVEN (1770-1827) Beethoven, Complete Works for Piano Trio vol. 5: Op. 38, Op. 56
In 1799, after having made a name for himself with major compositions in the
Concerto in C Major for Pianoforte, Violin, Violoncello and Orchestra, genres of the piano trio, piano sonata, violin sonata, and string quartet, but
Op. 56 ‘Triple Concerto’ before finishing his First Symphony, Beethoven wrote a work for mixed strings
[1] Allegro 17:13 and winds. This piece, the Septet op. 20, would become one of his most
[2] Largo – 4:06 popular compositions, with a large number of arrangements, including the one
[3] Rondo alla Polacca 13:12 for piano trio on this disc. Nevertheless, for a variety of complex reasons the
composition would also become something of a sensitive topic for Beethoven:
Piano Trio in E-flat Major, Op. 38 after the Septet, Op. 20 not only would its continued popularity overshadow some of his later works,
[6] Adagio – Allegro con brio 9:40 but it would also remind him of failed attempts to cure his hearing loss.
[5] Adagio cantabile 7:31
[6] Tempo di Menuetto 3:30 The instrumentation of the Septet—clarinet, horn, bassoon, violin, viola,
[7] Andante con Variazioni 7:07 cello, double bass—is highly unusual, although it is not clear whether this
[8] Scherzo. Allegro molto e vivace 3:48 was motivated by whoever commissioned the work or whether this was
[9] Andante con moto alla Marcia – Presto 7:03 Beethoven’s choice. The form, however, is more traditional and clearly related
to the divertimenti by Mozart, with six movements that alternate fast and
slow tempos. As is often the case with Beethoven, this work is much more
Total time 73:15 thematically unified than many of its precedents. The fast themes of the
outer movements, for instance, are both based on a jump from B-flat to E-flat,
with the first movement decorating the former note and the finale the latter.
Careful listeners might discover also another link that would have been lost on
the audience at the early performances, as the third movement shares its theme
with the previously composed but at the time unpublished Piano Sonata op. 49
no. 2, which would not appear until 1805.
4 5The first private performance of the Septet took place on 20 December 1799, had not worked. To make matters worse, during his later years the Septet was
and was described by one contemporary as ‘the non plus ultra, as much for often held up as a high water mark, with one commentator describing it as
the performance as the composition.’ In April 1800 the first public performance ‘much richer in true beauty than a lot of his later works, for instance the great
followed, as well as the announcement that the Septet would be dedicated Sonata op. 106.’ It is therefore no surprise that several of his contemporaries
to Empress Maria Theresia, which further cemented its status. At this time, report that during this time even mentioning the Septet in his presence
there was an increasing demand for arrangements. Beethoven rather disliked would infuriate him. Not only had this piece undermined his more recent
this practice, preferring to let others arrange his pieces and just providing compositional achievements, it also reminded him of his misplaced trust in
the finishing touches—although often to great effect, as can be heard on the dedicatee of the especially made arrangement for piano trio, Dr. Schmidt.
vol. 2 of this series—but in this case he would make an exception for a very
personal reason. The appearance of the Triple Concerto on the final disc in this series might
surprise some listeners, as it is the only work with orchestra, but this
Since first composing the Septet, Beethoven’s loss of hearing had become composition has more in common with chamber music than with concertos.
increasingly apparent, which led him to draft a letter now known as the It was also written in 1805, and much like the original Septet its instrumentation
Heiligenstadt Testament. In this document, which he carried around all his life, is highly exceptional if not unprecedented altogether, something that
Beethoven despaired at his worsening condition. Furthermore, he expressed Beethoven was keen to point out to his publisher. The piece was dedicated
great trust that Dr. Johann Adam Schmidt, a medical doctor and professor, to Prince Lobkowitz, and although it is widely believed that it was written to
would be more in touch with the latest medical developments and thus could be played by Archduke Rudolph, the only source for this is the notoriously
possibly cure his hearing loss. The fact that Schmidt was also a violinist may unreliable Anton Schindler. Having said that, the piano part is the lightest
have further incentivised Beethoven not just to dedicate the arrangement to of the three solo parts—although rather uncomfortably written—and may
him, but to actually do the work himself, perhaps in an attempt to somehow indeed have been suitable for a developing pianist backed by two more
improve his chances to get better. mature string players.
But it was all for naught. After receiving the dedication in the first edition of the The Triple Concerto was first performed in 1808, although it had already
arrangement in 1805, Schmidt only lived four more years, without developing a been published the previous year. In tone, it is rather a stark contrast from
cure, and Beethoven’s hearing only worsened: clearly, the arrangement’s magic Beethoven’s other concertos, which generally contain easily recognisable
6 7melodies and strikingly rhythmic material, neither of which are found to a great
degree here. Furthermore, the opposition of soloist and orchestra, a central
aspect of many solo works with orchestra written up until that point that was
the engine behind much of the drama, is also absent, with the orchestra taking
a largely subservient role to the three soloists. So although the work was called
a ‘Grand Concerto Concertant’ when it was published, it really has very little in
common with other works with a similar title.
That has, however, not stopped it from being treated as a concerto, and judged
accordingly. A review of the first performance compared it very unfavourably to
Beethoven’s other works for soloists and orchestra, stating that ‘this concerto is,
in our opinion, the last of those published by Beethoven, and not just in terms
of chronology.’ Even in the twentieth century, many attempts to tackle this work
as a concerto in which three soloists vie for supremacy have, in the words of
one famous pianist involved in such a project, resulted in ‘a dreadful recording.’
Accordingly, this piece still stands as Beethoven’s least popular contribution to
the genre.
The question, however, is whether this piece is a concerto at all, or whether it
could be more fruitfully played and judged as a different kind of experimental
piece in a more collaborative genre. This disc takes the latter approach, and by
contextualising it in a series of piano trios, it presents this work as Beethoven’s
most richly instrumented chamber music.
Marten Noorduin
8 9Beethoven, Sämtliche Werke für Klaviertrio CD 5: Op. 38, Op. 56 dasselbe Thema wie die zuvor komponierte, aber erst 1805 veröffentlichte
Im Jahre 1799, nachdem er sich einen Namen mit wichtigen Kompositionen Klaviersonate op. 49 Nr. 2.
in den Genres Klaviertrio, Klaviersonate, Violinsonate und Streichquartett
gemacht hatte, jedoch vor Vollendung seiner Ersten Sinfonie, schrieb Die private Erstaufführung des Septetts fand am 20. Dezember 1799 statt
Beethoven ein Werk mit gemischter Streicher- und Bläserbesetzung. und wurde von einem Zeitgenossen als „das non plus ultra, sowohl in der
Dieses Stück, das Septett op. 20, wurde eine seiner beliebtesten Aufführung als auch in der Komposition“ bezeichnet. Im April 1800 folgte
Kompositionen, mit einer großen Anzahl von Bearbeitungen, einschließlich schließlich die erste öffentliche Aufführung, sowie die Ankündigung,
der für Klaviertrio auf dieser CD. Nichtsdestotrotz sollte diese Komposition das Septett Kaiserin Maria Theresia zu widmen, was seinen Status weiter
aus verschiedenen Gründen für Beethoven ein etwas sensibler Punkt werden: festigte. Zu dieser Zeit gab es einen zunehmenden Bedarf an Bearbeitungen.
die anhaltende Popularität des Septetts überschattete nicht nur einige seiner Beethoven war dieser Praxis zwar abgeneigt und zog es vor, andere seine
späteren Werke, sondern erinnerte ihn auch an seine vergeblichen Versuche, Stücke arrangieren zu lassen und selbst lediglich die Feinarbeit zu übernehmen
seinen Hörverlust zu kurieren. – was auch oft sehr gut gelang, wie man auf der 2. CD dieser Serie hören
kann – aber in diesem Fall machte er aus einem sehr persönlichem Grund
Die Besetzung des Septetts – Klarinette, Horn, Fagott, Violine, Viola, eine Ausnahme.
Violoncello, Kontrabass – ist höchst ungewöhnlich, wobei es nicht klar ist,
ob dies an einem unbekannten Auftraggeber lag oder auf Beethovens Seit der Komposition des Septetts war Beethovens Hörverlust zunehmend
eigene Entscheidung zurückgeht. Die Form dagegen ist traditioneller zu Tage getreten, was ihn dazu bewegte, den heute als Heiligenstädter
und deutlich an Mozarts Divertimenti angelehnt, mit sechs abwechselnd Testament bekannten Brief zu verfassen. In diesem Dokument, das er
schnellen und langsamen Sätzen. Wie bei Beethoven häufig der Fall, Zeit seines Lebens mit sich trug, verlieh Beethoven angesichts seines sich
ist dieses Werk thematisch wesentlich einheitlicher als die vieler seiner verschlechternden Zustandes seiner Verzweiflung Ausdruck und bekundete
Vorgänger. Die schnellen Themen der Ecksätze basieren beispielsweise sein Vertrauen darin, dass der Arzt und Professor Dr. Johann Adam Schmidt
beide auf einem Sprung vom B zum Es, wobei der erste Satz die erste Note neueste medizinische Entwicklung eifriger verfolgen würde und daher seinen
verziert und der letzte Satz die zweite. Aufmerksame Zuhörer mögen noch eine Hörverlust möglicherweise kurieren könnte. Dass Schmidt selbst Geiger war,
andere Verbindung bemerken, die dem Publikum der ersten Aufführungen mag Beethoven zusätzlich dazu animiert haben, ihm nicht nur die Bearbeitung
allerdings unbekannt gewesen sein dürfte: Der dritte Satz verwendet nämlich zu widmen, sondern sie selbst vorzunehmen, um dadurch möglicherweise seine
Heilungschancen zu verbessern.
10 11Doch es war alles vergebens. Nachdem Schmidt 1805 die Widmung der Das Tripelkonzert wurde 1808 uraufgeführt, obwohl es bereits im
Erstausgabe des Arrangements entgegen genommen hatte, lebte er nur noch vorangegangenen Jahr veröffentlicht worden war. Vom Tonfall unterscheidet
vier weitere Jahre, in denen er kein Heilmittel fand und Beethovens Gehör es sich stark von anderen Beethovenschen Konzerten, die meist eingängige
sich nur verschlechterte: Offenkundig hatte der Zauber der Bearbeitung Melodien und rhythmisches Material enthalten, von denen kein Aspekt hier
nicht gewirkt. Um die Sache noch schlimmer zu machen, wurde das Septett in besonders ausgeprägt ist. Des Weiteren fehlt auch der Gegensatz zwischen
seinen späteren Jahren oft als Maßstab gesehen; so fand es ein Kommentator Solist und Orchester, ein zentraler Aspekt und meist treibende Kraft des
„viel reicher an wahren Schönheiten, als manche seiner spätern Werke, z.B. Dramas vieler Solowerke mit Orchester die bis dato komponiert worden waren.
die große Sonate Opus 106.“ Es ist daher kaum überraschend, dass mehrere Stattdessen nimmt das Orchester eine weitgehend untergeordnete Rolle
seiner Zeitgenossen berichten, dass ihn zu dieser Zeit das bloße Erwähnen des gegenüber den drei Solisten ein. Obwohl das Werk bei der Veröffentlichung
Septetts in seiner Anwesenheit wütend machte. Nicht nur hatte dieses Stück „Grand Concert Concertant“ genannt wurde, hat es mit ähnlich betitelten
seine neueren kompositorischen Errungenschaften unterminiert, es erinnerte Werken wenig gemein.
ihn zudem an sein unangemessenes Vertrauen in den Widmungsträger des
eigens angefertigten Arrangements für Klaviertrio, Dr. Schmidt. Das hat allerdings nicht verhindert, dass es wie ein Konzert behandelt und
entsprechend beurteilt wurde. Eine Rezension der Erstaufführung verglich es
Das Erscheinen des Tripelkonzerts auf der finalen CD dieser Serie mag einige auf sehr ungünstige Weise mit Beethovens anderen Werken für Solisten und
Zuhörer überraschen, da es das einzige Werk mit Orchester ist, doch hat diese Orchester: „Dies Konzert ist, unserer Einsicht nach, unter den gestochenen
Komposition mehr gemein mit Kammermusik als mit der Gattung des Konzerts. Beethovenschen das letzte – nicht blos in Bezug auf die Zeit.“ Auch im 20.
Es wurde ebenfalls 1805 geschrieben und ähnlich dem Septett ist es höchst Jahrhundert wurde das Werk häufig als Konzert aufgefasst, in welchem die drei
ungewöhnlich besetzt, wenn auch nicht ohne Präzedenz, was Beethoven dem Solisten um Vorherrschaft kämpfen, woduch, mit den Worten eines berühmten,
Herausgeber deutlich zu machen versuchte. Das Stück wurde Prinz Lobkowitz an einem solchen Projekt beteiligten Pianisten, eine „furchtbare Aufnahme“
gewidmet, und obwohl häufig vermutet wird, dass es für den Erzherzog zustande kam. Entsprechend kann man das Stück als den am wenigsten
Rudolph komponiert wurde, ist die einzige Quelle für diese Behauptung der beliebten Beitrag Beethovens zu diesem Genre betrachten.
notorisch unzuverlässige Anton Schindler. Nichtsdestotrotz ist der Klavierpart
der einfachste der drei Solopartien – wenngleich er unbequem zu spielen ist – Es bleibt allerdings fraglich, ob es sich bei dem Werk überhaupt um ein Konzert
und mag daher tatsächlich einem angehenden Pianisten angemessen gewesen handelt, oder ob es besser als eine Art Experiment in einem kollaborativeren
sein, der durch zwei erfahrenere Solisten unterstützt wurde. Genre gespielt und beurteilt werden sollte. Hier wird letzterer Zugang gewählt,
12 13und indem es im Zusammenhang mit einer Reihe Klaviertrios erscheint,
wird das Werk als die am reichhaltigsten instrumentierte Kammermusik
Beethovens präsentiert.
Marten Noorduin
Übersetzung: Stephan Schönlau
14 15Beethoven, Verzamelde Werken voor Pianotrio CD 5: Op. 38, Op. 56 De eerste uitvoering van het Septet vond plaats op 20 december 1799 in
Beethoven had al naam gemaakt met het componeren van pianotrio’s, besloten kring en werd door een van de aanwezigen beschreven als ‘de non
pianosonates, vioolsonates en strijkkwartetten maar zijn Eerste Symfonie plus ultra, zowel wat betreft de uitvoering als de compositie’. In april 1800
nog niet voltooid, toen hij in 1799 een werk voor strijkers en blazers schreef. vond de eerste openbare uitvoering plaats en werd bekend dat Beethoven
Dit Septet op. 20 zou een van zijn populairste composities worden, met een het stuk aan keizerin Maria Theresia zou opdragen, wat de status van het stuk
groot aantal arrangementen tot gevolg, waarvan er een op deze CD staat. verder bevestigde. Rond deze tijd ontstond er een toenemende vraag naar
Toch zou de compositie op den duur ook een gevoelig onderwerp worden arrangementen. Hoewel Beethoven doorgaans anderen het meeste werk liet
voor Beethoven: de voortdurende populariteit van het stuk overschaduwde doen en zelf slechts de puntjes op de i zette – vaak met groot succes, zoals op
niet alleen zijn latere werken, maar herinnerde hem ook steeds weer aan zijn CD 2 van deze serie te horen valt – maakte hij deze keer om een speciale reden
mislukte pogingen om zijn gehoorverlies te genezen. een uitzondering.
De instrumentatie van het Septet – klarinet, hoorn, fagot, viool, altviool, Nadat hij het Septet af had, werd het voor Beethoven steeds duidelijker dat hij
cello en contrabas – is hoogst ongebruikelijk, hoewel het niet duidelijk is of doof aan het worden was, wat hij uitdrukte in een brief die nu bekend staat als
dit Beethovens keuze was of een verzoek van de onbekende opdrachtgever. het Heiligenstädter Testament. In dit document, dat hij gedurende zijn hele
De vorm is echter veel traditioneler, en is te herleiden tot de divertimento’s van leven met zich meedroeg schreef hij hoe wanhopig hij werd door zijn steeds
onder anderen Mozart, met zes delen in afwisselend snelle en langzame tempi. slechter wordend gehoor. Er was echter ook hoop: Dr. Johann Adam Schmidt,
Zoals vaak het geval bij Beethoven vertonen zijn thema’s veel meer thematische een professor in de geneeskunde en Beethovens dokter, was goed op de
verwantschap dan die van zijn voorgangers. De snelle thema’s in de buitenste hoogte van de laatste medische ontwikkelingen en Beethoven dacht dat hij
delen zijn bijvoorbeeld allebei gebaseerd op een sprong van Bes naar Es; door hem genezen kon worden. Het feit dat Schmidt ook viool speelde was
in het eerste deel is de eerste noot versierd en in de finale de laatste. voor Beethoven misschien wel de reden om het arrangement niet alleen aan
Oplettende luisteraars kunnen trouwens ook een verband horen dat het hem op te dragen, maar om het ook helemaal zelf te maken, wellicht met de
publiek bij de eerste uitvoeringen moet zijn ontgaan: het derde deel heeft achterliggende gedachte dat dit zijn kans op genezing zou vergroten.
hetzelfde thema als de Pianosonate op. 49 nr. 2, die al eerder geschreven
was maar pas in 1805 in druk verscheen. Maar het hielp allemaal niets. Vier jaar nadat Beethoven het arrangement aan
Schmidt opdroeg stierf de dokter zonder de beloofde remedie te hebben
16 17ontwikkeld, en Beethovens gehoor werd alsmaar slechter. De magie van het andere concerten, die over het algemeen eenvoudig herkenbare melodieën
arrangement had duidelijk niet gewerkt. Tot overmaat van ramp werd het en opvallend ritmisch materiaal bevatten; in dit stuk komt geen van beide
Septet gedurende Beethovens latere jaren vaak als zijn beste werk genoemd, veel voor. Bovendien ontbreekt ook de tegenstelling tussen de solisten en
en een recensent noemde het zelfs ‘veel rijker aan ware schoonheid dan het orkest – destijds een centraal aspect in veel solowerken met orkest en de
sommige van zijn latere werken, zoals de grote Sonate op. 106.’ Het feit dat drijvende kracht achter een groot deel van het drama – en het orkest heeft een
verschillende tijdgenoten van Beethoven schreven dat alleen al het noemen rol heeft die voornamelijk ondergeschikt is aan de drie solisten. Dus hoewel het
van het Septet genoeg was om de componist kwaad te krijgen is daarom ook stuk ‘Grand Concerto Concertant’ werd genoemd in de eerste uitgave heeft het
geen verrassing. Niet alleen had dit stuk zijn recentere werken ondermijnd, het zeer weinig gemeen met andere werken met een vergelijkbare titel.
herinnerde hem ook aan zijn misplaatste vertrouwen in degene aan wie hij zijn
zelfgemaakte arrangement voor pianotrio had opgedragen, Dr. Schmidt. Dat heeft echter velen er niet van weerhouden om het stuk toch als een
concert te behandelen, en het ook zo te beoordelen. Een recensie van de
Het feit dat het Tripelconcert op de laatste CD van deze serie staat zal sommige eerste uitvoering vergeleek het nadelig met andere werken voor solist en
luisteraars misschien verbazen, aangezien het in deze serie het enige werk met orkest, en verklaarde dat ‘dit concert naar ons inzicht Beethovens laatste is,
orkest is, maar deze compositie heeft meer gemeen met kamermuziek dan met en niet alleen met betrekking tot de tijd’. Zelfs in de twintigste eeuw zijn een
een soloconcert. Het stuk is in hetzelfde jaar geschreven als het bovenstaande aantal prominente pogingen om dit stuk als een concert te spelen uitgemond
arrangement en net als bij het originele septet is ook hier de instrumentatie in een, in de woorden van een beroemde pianist die daarbij betrokken was,
zeer uitzonderlijk, zo niet volledig ongekend, iets waar Beethoven ook zijn ‘vreselijke opname’. Derhalve is dit stuk nog steeds Beethovens minst populaire
uitgever op wees. Het stuk is opgedragen aan Prins Lobkowitz, en hoewel bijdrage aan het genre.
velen denken dat het geschreven werd zodat de Aartshertog Rudolph het kon
spelen, is de enige bron hiervoor de notoir onbetrouwbare Anton Schindler. De vraag is echter of dit stuk überhaupt wel een concert is, of dat het beter
Dat gezegd hebbende is de pianopartij de eenvoudigste van de drie is om het te spelen en te beoordelen als een experimenteel stuk in een meer
solopartijen – alhoewel het tamelijk ongemakkelijk geschreven is – en dus collaboratief genre. Deze CD kiest de laatstgenoemde benadering, en door het
wellicht geschikt voor een jonge pianist en twee meer gevorderde strijkers. in de context van een reeks pianotrio’s te zetten, presenteert het dit werk als
Beethovens rijkst geïnstrumenteerde kamermuziek.
Het Tripelconcert werd voor het eerst uitgevoerd in 1808, hoewel het al een jaar
eerder in druk verschenen was. Qua toon verschilt het sterk van Beethovens Marten Noorduin
18 19The Van Baerle Trio was founded in 2004 by pianist Hannes Minnaar, The Van Baerle Trio’s discography has featured a debut CD of works by
violinist Maria Milstein and cellist Gideon den Herder. The trio takes its Saint-Saëns, Loevendie and Ravel, which received an Edison Award in 2013.
name from the street where it all started: Van Baerle Street, Amsterdam. This was followed by an album dedicated to Mendelssohn’s piano trios,
The three musicians met there whilst studying at the Conservatorium van including the world premiere recording of the early version of his Piano Trio
Amsterdam, a stone‘s throw from the Concertgebouw, which they now in D minor. This CD is the culmination of the Trio’s recordings of Beethoven’s
consider their musical home. complete works for piano trio, of which their previous volumes have already
won high praise internationally.
The Van Baerle Trio was formed under the guidance of Dmitri Ferschtman
and received lessons from Ferenc Rados and Claus-Christian Schuster, Maria Milstein plays a violin by Michel Angelo Bergonzi and Gideon den
among others. Their encounter with Menahem Pressler in 2008 was a huge Herder plays a cello by Giuseppe dall‘Aglio and a bow attributed to Dominique
inspiration to the three musicians, who subsequently played for him on Peccatte, all kindly on loan from the Dutch Musical Instruments Foundation.
several occasions.
Eager to share their experience with the next generation of musicians,
After winning the 2011 Vriendenkrans Competition in the Concertgebouw members of the trio have been teaching at the Conservatorium van Amsterdam
and performing there on numerous occasions since, the Van Baerle Trio was since 2014.
promoted by the Concertgebouw as ECHO Rising Stars 2013/14, a tour which
took the trio to major venues across Europe, including Vienna‘s Musikverein,
the London Barbican, Cité de la Musique in Paris, L‘Auditori in Barcelona and
the Philharmonie in Cologne. The Van Baerle Trio had already established
its international reputation, after being awarded top prizes at the ARD
International Music Competition in Munich in 2013 and the Lyon International
Chamber Music Competition in 2011, as well as receiving the audience prize
at both contests, and winning the Kersjes Prize in 2012, the highest chamber
music award in the Netherlands.
20 21Residentie Orkest The Hague
The Residentie Orkest is the orchestra of, for and from The Hague. It has firm
links with the city and its inhabitants. It also plays a strong role in supporting
The Hague’s wider profile as seat of government, home to the royal family and
city of peace and justice as well as a centre of diplomacy, a first-rate place to
live, a business hub and a city with a socially committed heart. The orchestra
actively uses classical music to connect and stimulate all residents and
visitors based on four pillars: symphonic, education, talent development and
outreach. It aims to make a valuable contribution towards an inclusive, inspiring,
collaborative and multi-faceted city.
The orchestra offers a top-quality musical experience with an adventurous
profile and dynamic zeal. It challenges, surprises and provides enjoyment
and always looks to approach its music in a fresh, contemporary and youthful
way. The current home venue is the Zuiderstrandtheater in Scheveningen,
but from 2021 this will shift to the new concert hall Amare in the centre of
The Hague. The Residentie Orkest can also be heard frequently at locations
such as the Royal Concertgebouw in Amsterdam, TivoliVredenburg in Utrecht
and De Doelen in Rotterdam. In addition, special crossover concerts and
other innovative productions are performed in The Hague’s prominent pop
venue Paard.
The Residentie Orkest is also part of many prolific collaborations with a wide
range of partners, including Pieterskerk in Leiden, the Dutch National Theatre,
Kunstmuseum Den Haag, NTR Saturday Matinee and the Dutch National Opera.
22 23In recent seasons, the orchestra has played in a highly acclaimed production Conductors
of Messiaen’s rarely performed opera Saint François d’Asisse as well as in Nicholas Collon is currently chief conductor and artistic advisor of the
Poulenc’s Dialogues des Carmélites, Puccini’s La bohème and Madama Butterfly Residentie Orkest. From summer 2021, Anja Bihlmaier will become the new
and Verdi’s Nabucco. chief conductor. Richard Egarr will remain principal guest conductor and from
2021 Jun Märkl has been appointed as principal guest conductor.
A rich history
Since its first concert in 1904, the Residentie Orkest has developed into one of
the most prominent symphony orchestras in the Netherlands. Founded by Dr
Henri Viotta, who was also its first chief conductor, it soon attracted composers
like Richard Strauss, Igor Stravinsky, Max Reger, Maurice Ravel, Paul Hindemith
and Vincent d’Indy. Guest conductors have included Arturo Toscanini, George
Szell, Bruno Walter, Leonard Bernstein and Hans Knappertsbusch. After
World War II, Willem van Otterloo was appointed chief conductor. He led
the orchestra from 1949 to 1973 and built a strong reputation by combining
high-quality performances with adventurous programming. Van Otterloo was
succeeded by Jean Martinon, Ferdinand Leitner, Hans Vonk, Evgenii Svetlanov,
Jaap van Zweden and Neeme Järvi.
The orchestra has built up a rich discography with labels such as BIS, Chandos,
Challenge and DGG. The Residentie Orkest can also be heard frequently in
many major concert halls across the world. Its various tours have included
New York, Boston, Chicago, London and Vienna and the orchestra has also
performed in Japan, China, Germany, France and South America.
24 25Jan Willem de Vriend conductor
Jan Willem de Vriend is principal guest conductor of the Orquestra Simfònica From 2006 up to 2017 Jan Willem de Vriend was chief conductor of the Orkest
de Barcelona i Nacional de Catalunya (since 2015) and principal guest van het Oosten in Enschede, formerly known as the Netherlands Symphony
conductor of the Orchestre National de Lille (since 2017). From 2015 to 2019 he Orchestra. Right at the start of his appointment in 2006 he attracted
was also principal conductor of Residentie Orkest The Hague. attention with a striking performance of Mahler’s first symphony, in the
first, so-called ‘Hamburger version’. The rave reception (‘Absolutely a must’ –
Between 1982 and 2015 De Vriend was artistic director and violinist of the The Gramophone) resulted in invitations by the Koninklijk Concertgebouw-
Combattimento Consort Amsterdam, established by himself. This ensemble orkest as well as many orchestras abroad. As chief conductor in Enschede his
excelled in known but especially unknown masterpieces of the 17th and 18th lifelong fascination for and experience with opera was bearing fruit. In 2013 and
century belonging to the forefront of Dutch classical music. It achieved a huge 2014 the orchestra was invited to Sankt Moritz/Basel to perform respectively
success abroad as well; starting with their own series in the Concertgebouw the Don Giovanni and La Gazetta by Rossini, both with stage directions by
Amsterdam, it toured around the world. Also to be mentioned are the opera Eva Buchmann. In 2015 Don Giovanni was successfully performed six times
productions the ensemble accomplished, based on works by Monteverdi, in the Netherlands.
Handel, Telemann, Bach, Gassmann and Mozart among others. With these
operas, directed by the much-acclaimed Eva Buchmann, the ensemble toured From 2008 up to 2013 Jan Willem de Vriend worked as a guest conductor at the
through Europe and America. philharmonie zuidnederland. Besides he conducted the Konzerthaus Orchester
Berlin, NDR Orchester, Philharmanie Stuttgart, WDR Orchester, in Hong Kong,
A great number of CDs, DVDs and tv-recordings exist to document this very Luxemburg, Barcelona and the Koninklijk Concertgebouworkest. He conducted
productive and intense period. De Vriend continues his career as full-time operas in Swetzingen, Luzern, Straatsburg and Barcelona.
conductor and as charismatic promotor of classical music. With the Residentie
Orkest he has recorded i.a. Ein deutsches Requiem by Brahms, Mendelssohn’s In 2012 Jan Willem de Vriend won the prestigious ‘Radio 4 Prize’ for his
concertos for two pianos and he will record all Schubert symphonies. indefatigable promotion of classical music.
26 27This recording was made using a Chris Maene Concert Grand built in 2017. PREVIOUSLY RELEASED ON CHALLENGE CLASSICS
This remarkable instrument combines the knowledge and materials used in check www.challengerecords.com for availability
modern piano building with those found in older historical instruments.
The most striking feature is that unlike in modern grand pianos, in which the
strings in the bass and middle registers cross, in this instrument all strings CC72782 LUDWIG VAN BEETHOVEN
run parallel to each other. As a result, it combines the solidity of a modern Complete Piano Trios vol. 4
concert grand piano with the transparent sound ideal of older instruments. Van Baerle Trio
The sound of this symbiosis of old and new was a source of inspiration during
the recording of Beethoven’s Piano Trios. CC72781 LUDWIG VAN BEETHOVEN
Complete Piano Trios vol. 3
Van Baerle Trio
CC72778 LUDWIG VAN BEETHOVEN
Complete Piano Trios vol. 2
Van Baerle Trio
CC72765 LUDWIG VAN BEETHOVEN
Complete Piano Trios vol. 1
Van Baerle Trio
CC72662 FELIX MENDELSSOHN
Piano Trios
Van Baerle Trio
28 29This High Definition Surround Recording was Produced, Engineered and Edited by Bert With special thanks to: Piano’s Maene, www.maene.be – Het Kersjesfonds
van der Wolf of NorthStar Recording Services, using the ‘High Quality Musical Surround
Mastering’ principle. The basis of this recording principle is a realistic and holographic
3 dimensional representation of the musical instruments, voices and recording venue,
according to traditional concert practice. For most older music this means a frontal
representation of the musical performance, but such that width and depth of the
ensemble and acoustic characteristics of the hall do resemble ‘real life’ as much as
possible. Some older compositions, and many contemporary works do specifically Recorded at: Muziekcentrum van de omroep MCO 1, Hilversum (Op. 38),
ask for placement of musical instruments and voices over the full 360 degrees sound Atrium Meppelweg The Hague (Triple Concerto)
scape, and in these cases the recording is as realistic as possible, within the limits of the Recording dates: 26-27 November 2019 (Triple Concerto),
5.1 Surround Sound standard. This requires a very innovative use of all 6 loudspeakers 30 November & 1 December 2019 (Op. 38)
and the use of completely matched, full frequency range loudspeakers for all 5 discrete Recording: Northstar Recording Services bv
channels. A complementary sub-woofer, for the ultra low frequencies under 40Hz, is Producer, engineer, editing & mastering: Bert van der Wolf
highly recommended to maximally benefit from the sound quality of this recording. Recording assistant: Martijn van der Wolf
Piano: Chris Maene Straight Strung Concert Grand CM005
This recording was produced with the use of Sonodore microphones, Avalon Acoustic & Piano technician: Charles Rademaker
Musikelectronic Geithain monitoring, Siltech Mono-Crystal cabling and dCS - & Merging A&R Challenge Classics: Marcel Landman & Valentine Laout
Technologies converters. Liner notes: Marten Noorduin
Translations: Marten Noorduin, Stephan Schönlau
Booklet editing: Boudewijn Hagemans
Cover photo: Simon van Boxtel
Photos booklet Van Baerle Trio: Marco Borggreve
www.northstarconsult.nl Photo Residentie Orkest The Hague: Julie Algra
Product coordination: Boudewijn Hagemans
Graphic Design: Natasja Wallenburg & Juan Carlos Villarroel
www.challengerecords.com / www.vanbaerletrio.com
30 31CC72801
You can also read
